Çimento Katkılarının Türleri ve Özellikleri
Redoz Uygulaması
Endüstriyel Zemin Uygulamalarında Sentetik Fiber Donatılı Betonlar
Beton uygulaması yapılmadan önce gerekli zemin iyileştirme işlemleri yapılmalıdır. Zemin mekanik yöntemlerle uygun sıkılık derecesine getirilmeli ve gerekli deneylerle (Plaka Yükleme Deneyi, CBR, Kum Konisi ve Proktor gibi) test edilmelidir. Betonun zeminle arasındaki etkileşimine bağlı olarak ağır yükler altında oluşacak kesme direncine karşı fiber donatılı beton tasarımı, statik hesabı uzmanlarınca hazırlanmaktadır.
Sıkıştırılan zeminin tesviyesi yapılır ve saha temizlenir. Yeterli taşıma kapasitesine ulaşan zeminin, istenen hassasiyette tesviyesi yapılmalıdır ve ölçüm aletleri ile tüm sahada kot değerleri not edilmelidir. Uygulaması yapılacak zemin betonu kalınlığı, zemindeki en yüksek kot değeri bulunan bölgeye getirilmelidir.
Soğuk derz olacak yerlerde dikiş donatıları yerleştirilmelidir. Betonun yatay düzlemde serbest olarak hareket edebilmesi için dikiş donatılarının bir tarafına kılıf yerleştirilmelidir veya başka özel sistemler de uygulanabilir. Saha betonu yapılacak zemin üstüne polietilen örtü serilmelidir. Bu örtü beton ve alt zemin arasındaki sürtünmeyi azaltır ve sıvı geçişini engeller. Zemin betonu ile yapının taşıyıcı elemanları ve perde/duvar gibi yapılar arasındaki bağlantı, elastometrik malzemelerle ayrılmalıdır. Tavsiye edilen sentetik fiber kullanım dozajları, proje gereksinimlerine bağlı olarak 2 kg/m3 ve 5 kg/m3 arasına değişiklik gösterir.
Homojen karışım, fiberlerin beton santrallerinde agrega bandına eklenmesiyle veya sahada beton mikserine katılarak en az beş dakika tam hızda çevrim yapılmasıyla elde edilmektedir. Fiberler eğer betonda çözünebilen ambalaj içindeyse paketler betona doğrudan ya da fiberler paketten boşaltılarak katılır. Doğru dozajlama için paketlerin adetleri sayılmalı ve not edilmelidir. Beton temininin aksaması, beton imalatında soğuk derz oluşmasına sebep olacağından, önceden belirlenmiş döküm programına göre imalat yapılmasına özen gösterilmelidir.
Eğer uygulama lazerli mastarlama makinesiyle yapılıyorsa, önce gerekli koordinat değerleri girilmelidir. Sonrasında hazırlanan fiber donatılı beton, ana kalıplarına dökülmeli ve lazerli sistem yardımıyla istenilen kod hassasiyetinde vibrasyonla sıkıştırılarak mastarlanmalıdır.
Beton serim işleminin ardından sahadaki fiziksel koşulların (sıcaklık, nem, rüzgâr) durumuna göre dökümü takip eden birkaç saat içerisinde (bitmiş beton yüzeyinin parmak izi bırakacak kıvama gelmesinden sonra) tepsi perdah işlemleri yapılmalıdır. Fiberden arındırılmış yüzeyler elde etmek için, perdah makinesinin bıçakları bir süre için düz ayarlanması (örneğin; ilk iki geçiş) ve birbirine dik konumda olması tavsiye edilir. Devam eden geçişler standartlarda tarif edildiği gibi normal teknik ve zamanlamalarla verilir. Süpürgeli beton fırçası veya mala kullanımında, hareketin sadece tek yönde olmasına dikkat edilmelidir. Yüzey sertleştiricili uygulamalarda, yüzey sertleştiricinin beton üzerinde eşit dağılımına özen gösterilmelidir. Priz almaya başlayan beton, üzerinde gezilecek kadar kıvam kazandığında yüzey sertleştirme uygulamasıyla birlikte perdah uygulaması da yapılır. Ardından beton uygun şekilde kürlenmelidir.
Derz kesimi, beton dökümünden itibaren mümkün olan en kısa süre içerisinde yapılmalıdır. Derzler genellikle aks aralıklarına denk getirilir ve ortada bulunan derzler aks aralıklarıyla eşit mesafelerde bulunur. Fiber içeren betonlar için, klasik ıslak bir testere ile yapılan kesim, beton derinliğinin 1/3-1/4’ü aralığında olmalıdır. Bölmelerin Uzunluk/Genişlik oranı 3/2’den küçük olmalıdır ve merkeze olabilecek en yakın mesafede bulunmalıdır. Derz kesim alanlarının ortalama 5-7m x 5-7m olması tavsiye edilir.
İzolasyon derzi, zemin ve bitişik yapı elemanlarının arasında dikey ve yatay hareketin serbestçe oluşmasının gerektiği yerlerde kullanılmalıdır. Saha zemini oturmalarının binaya zarar vermemesi için önemlidir. İzolasyon derzi, duvarla, kolonlarla, ekipman temelleriyle, temel destekleriyle, ya da kanalizasyon şebekesi, rögar, karter ve merdiven gibi sınırlı noktalarla birleşim yerlerinde kullanılmalıdır.
Betonda çimentonun suyla olan hidratasyon reaksiyonunun devam etmesi amacıyla bilinen kür teknikleri uygulanmalıdır. Beton, nemli tutulması durumunda çimento hidratasyon ile birlikte beton dayanım kazanmaya devam eder. Zemin betonları ıslatılarak, üzerine geçirimsiz örtü malzemeleri serilerek ya da kimyasal kür uygulaması ile kürlenebilir. Kür işlemi yapılmadığı takdirde betonda yüzey çatlaklarının oluşması ve dayanımının düşük olması gibi problemler ortaya çıkabilir. Endüstriyel zemin betonu 28 gün sonra tam mukavemetini kazandıktan sonra dizayn yüklerine karşı kullanıma hazır hale gelir.
Betona ilave edilen fiber donatılar beton kıvamını bir miktar azaltabilir. Bu yüzden katkı düzenlemesine ihtiyaç olabilir. Bunun için ön çalışma yapılarak beton tasarımı optimize edilmelidir. |